Internetconsultatie Bouw
duurzame mestketen

---

De Nederlandse landbouw is sterk geworden door samen met ketenpartijen te bouwen aan duurzame afzetketens voor vlees, zuivel en eieren. Daar komt nu een nieuwe duurzame keten bij: de duurzame mestketen. Een duurzame mestketen sluit aan bij de LNV- visie op Kringlooplandbouw, circulaire of groene economie en hoge kwaliteit van onze Nederlandse landbouwketens en werkwijze. Om hier uitvoering aan te geven, hebben LTO Nederland, POV, Cumela, Rabobank en TNL een plan van aanpak voor de bouw van een solide mestketen opgesteld. Dit is goedgekeurd door minister Schouten (LNV). Certificering van ketenpartijen in de mestsector is nodig om samen te bouwen aan die een transparante en eerlijke mestketen. Boeren, distributeurs en andere partijen kunnen zich via het certificeringsprogramma KeurMest certificeren. Dit gaat in de zomer 2020 van start. Dan kan iedere boer zien of hij met gecertificeerde afnemers te maken heeft en vice versa. De concepten van de algemene voorwaarden, het moduleoverzicht, de tabellen met certificatievoorschriften en de bandbreedtetabel zijn opgesteld en worden hierbij ter consultatie aangeboden.

Downloads

• Algemene voorwaarden; (PDF)
• Moduleoverzicht; (PDF) Modules 'Producenten', 'Handel en Verwerking', 'Gebruikers', per module is een onderverdeling van de betrokken ondernemers gemaakt;
• Tabellen met certificatievoorschriften 'Producenten' (PDF)
• Tabellen met certificatievoorschriften 'Handel en Verwerking' (PDF)
• Tabellen met certificatievoorschriften 'Gebruiker' (PDF)
• Bandbreedtetabel; (PDF) Deze tabel geeft voor de betrokken mestsoorten de mestcode en voor zowel stikstof als fosfaat minimale en maximale gehaltes, onder normale omstandigheden, onder bijzondere omstandigheden en omstandigheden die eigenlijk niet voor kunnen komen.

Consultatie

Heb je opmerkingen op bovenstaande documenten? Ontbreken er zaken? Wil je zaken aangepast zien? We horen het graag. Stuur je reactie voor 15 juli 2019 naar: info@mestafzetcontrole.nl o.v.v. Consultatie ketencertificering. Met jullie reacties worden de documenten waar nodig aangepast en verbeterd.
Geef hierbij minimaal aan:

• Soort organisatie / sector dat u vertegenwoordigt;
• Verwijs bij reacties op specifieke voorschriften naar documentnaam en bijvoorbeeld voorschriftnummer, hoofdstuktitel of paginanummer;
• Geef aan 'wat de reden' van je aanmerking is, aangevuld evt. met een alternatieve oplossing.

Na afloop van de reactietermijn plaatsen we een verslag op de website, waarin op hoofdlijnen wordt uitgelegd wat er met de reacties is gedaan. Dit zijn gebundelde reacties - zonder specifieke verwijzing naar de afzender(s).

Eerlijke mestketen

Boeren zorgen goed voor plant, dier en ecosysteem. En daarbij hoort dat we op de juiste manier omgaan met mest. Dat gaan we nu inzichtelijk maken en borgen. Dit doen we door met elkaar te laten zien dat we onze zaken op orde hebben en weten gezamenlijk het negatieve imago rondom mest en mestgebruik van ons af te schudden. Dit komt het maatschappelijk en politiek draagvlak voor de veehouderij in Nederland ten goede. Certificering geeft ketenpartijen op termijn naar verwachting meer ruimte in de wet- en regelgeving en financiering.

Geborgde mestketen

We werken aan de opzet van een geborgde mestketen. In zeven sectorwerkgroepen zijn voorschriften geïnventariseerd, beoordeeld en uitgewerkt. Een integrale werkgroep sluit de verschillende modules op elkaar aan. In de zomer van 2019 moet de opzet klaar zijn, zodat certificerende instanties zich kunnen gaan voorbereiden en bedrijven zich kunnen laten certificeren. Hieronder leest u een vooruitblik op het nieuwe systeem.

Systeem

Bij voorkeur geen systeem met afvinklijstjes, maar met echte controles die er toe doen en daadwerkelijk onderscheid maken tussen bedrijven die het goed doen en bedrijven die echt nog wat te verbeteren hebben. We willen het zo praktisch mogelijk houden daarom zitten er ook ondernemers in de werkgroepen. Het nieuwe systeem wordt modulair van opzet. Dit heeft een aantal belangrijke voordelen. Allereerst hoef je alleen te worden getoetst op zaken die voor jouw bedrijf van belang zijn. Dit moet de kosten laag houden. Verder is een voordeel dat een module kan worden meegenomen tijdens audits van bestaande certificeringssystemen. Hierdoor is het uitvoeren van dubbele audits bij bedrijven niet altijd nodig. Als een bedrijf meerdere werkzaamheden binnen de mestketen heeft, kan het nodig zijn om voor meerdere modules te worden gecertificeerd.

Kern van de voorschriften

In elke module zitten een aantal basisvoorschriften. Zo moet de deelnemer een overeenkomst met een certificerende instantie hebben, moeten wijzigingen in het bedrijf en in de bedrijfsvoering worden doorgeven en moet het bedrijf meewerken aan de controles door de certificerende instantie. Vervolgens zijn er voor iedere module specifieke voorschriften. Dit zijn de belangrijkste:

Producent (Melkveehouderij, Pluimvee, Varkenshouderij)

• Een volledige en sluitende fosfaat-, stikstof- en mestbalans.
• Afvoer van mest op basis van de juiste gegevens.
• De gehaltes fosfaat en stikstof van afgevoerde mest passen binnen een tabel met bandbreedtes.
• De laadlocaties van mest op het bedrijf zijn genummerd en voorzien van de mestcode die overeen komt met de daarin aanwezige mest.

Handel & Verwerking (mestbe- en -verwerkers en mestvervoerders)

• Een volledige en sluitende fosfaat-, stikstof-, en mestbalans, zowel voor vervoer als voor verwerking.
• Aan- en afvoer van mest op basis van de juiste gegevens.
• De gehaltes fosfaat en stikstof van getransporteerde mest passen binnen een tabel met bandbreedtes.
• Alle vervoermiddelen waarmee mest wordt vervoerd beschikken over een voertuigvolgsysteem (track & trace, naast AGR/GPS).
• Alle uitgevoerde transporten moeten transparant zijn: wat is er vervoerd, voor wie, opdracht/factuur, betaling, juist ook van de vrachten die geen dierlijke mest betreffen.
• Track & trace-gegevens moeten overeenkomsten met de AGR/GPS-gegevens.
• Hoge bestuurlijke boetes moeten worden gemeld en er moet een verbeterplan worden gemaakt om die boetes in het vervolg te voorkomen.

Gebruiker (akkerbouw, vollegronds tuinbouw)

• Een begroting van de gebruiksruimte.
• Een bemestingsplan voor het hele bedrijf.
• Een volledige en sluitende fosfaat-, en stikstofbalans.
• Aanvoer van mest op basis van juiste gegevens.

Werkwijze audits

In het auditproces zullen veel controles door de certificerende instantie digitaal worden uitgevoerd. Hiervoor hoeft een auditor dus niet urenlang bij de deelnemer de administratie door te spitten. Bij veel van de kernvoorschriften zal een steekproef worden genomen of wordt een puntensysteem gebruikt om te beoordelen of het bedrijf aan de eisen voldoet. Bij de sluitende stikstofbalans zal bijvoorbeeld rekening worden gehouden met mogelijke oorzaken van vervluchtiging van verschillende stikstofverbindingen. Als de stikstofbalans goed gesloten is, krijg je daar bijvoorbeeld tien punten voor en is de balans niet helemaal gesloten, dan acht punten. Zitten er echter grote gaten in, zonder dat daar een verklaring voor is, dan kunnen er zelfs minpunten worden gescoord. Een bedrijf moet een bepaalde hoeveelheid punten halen om gecertificeerd te worden. Dit kan in de loop van de tijd ook worden aangescherpt, zodat de kwaliteit van de bedrijven toeneemt.